รู้จักกับอาณาจักรสุโขทัย
นักประวัติศาสตร์ไทยเรียนรู้ความเป็นมาของอาณาจักรสุโขทัยจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญคือ ศิลาจารึกหลักที่ 1 ของพ่อขุนรามคำแหง การเกิดขึ้นของนครรัฐสุโขทัยในพุทธศตวรรษที่ 18 ถึง 19 จากการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากร การเกิดรูปแบบการปกครองของชุมชนที่ชัดเจนในบริเวณนั้น หลักฐานที่เก่าที่สุดที่กล่าวถึงความเป็นมาของสุโขทัยปรากฏอยู่ในศิลาจารึกหลักที่ 2 ที่วัดศรีชุม กล่าวถึงพ่อขุนศรีนาวนำถมได้ปกครองเมืองศรีสชนาลัยและสุโขทัยมาก่อน ต่อมาเมื่อพ่อขุนศรีนาวนำถมสิ้นพระชนม์ ขอมสบาดโขลญสำพงซึ่งเป็นคนเขมรได้เข้ามายึดครอง ศรีสชนาลัย สุโขทัย ขณะนั้นพ่อขุนผาเมืองเจ้าเมืองราด โอรสของพ่อขุนศรีนาวนำถมร่วมกับ พ่อขุนบางกลางหาวเจ้าเมืองบางยางขจัดอิทธิพลของขอมสบาดโขลญลำพง โดยพ่อขุนผาเมืองเข้ายึดสุโขทัยส่วนพ่อขุนบางกลางหาวยึดศรีสชนาลัยได้ พ่อขุนผาเมืองเป็นราชบุตรของพ่อขุนศรีนาวนำถมซึ่งน่าจะสถาปนาตนเองขึ้นเป็นกษัตริย์กลับสถาปนาพ่อขุนบางกลางหาวพร้อมกับถวายพระนามเดิมของพระองค์ “ศรีอินทรบดินทราทิตย์” ขึ้นเป็นพ่อขุนศรีอินทราทิตย์เป็นกษัตริย์ปกครองสุโขทัย เมื่อสิ้นพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พ่อขุนบานเมืองพระราชโอรสซึ่งเป็นพี่ชายของพ่อขุนรามคำแหงขึ้นเป็นกษัตริย์ ต่อมาเมื่อพ่อขุนรามคำแหงขึ้นเป็นครองราชย์ได้ขยายอาณาจักรให้กว้างขวางยิ่งขึ้น สุโขทัยในสมัยพ่อขุนรามคำแหงปกครองแบบพ่อปกครองลูกคือมีความใก้ลชิดกันของพระมหากษัตริย์และประชาชนเปรียบเสมือนพ่อกับลูก พ่อขุนรามคำแหงทรงใช้หลักการปกครองโดยธรรม ทางการค้าทรงให้เสรีภาพทางการค้าขาย ไม่มีการเก็บภาษีผ่านด่านจึงเป็นการเปิดเสรีทางการค้า ทางด้านมรดกทรงให้สิทธิแก่ทายาทของผู้ตายในการรับมรดกทั้งหมด ทรงให้สิทธิ์แก่ราษฎรในการร้องทุกข์ได้อย่างเสรีโดยสั่นกระดิ่งที่ประตูวังพระองค์จะออกมาไต่สวนและแก้ปัญหาด้วยตัวเอง ศิลาจารึกหลักที่ 1 ยังระบุถึงความอุดมสมบูรณ์ด้วยโภคทรัพย์ของบ้านเมือง มีกำแพงเมืองแข็งแรง มีสระน้ำกลางเมือง สุโขทัยคือศูนย์กลางการค้ากับเมืองบริวารข้างเคียง นอกจากการนับถือพุทธศาสนาแล้วยังมีการนับถือ “พระขพุงผี” คือผีประจำภูเขาใหญ่กว่าผีทั้งหลาย ทำหน้าที่ปกป้องคุ้มครองสุโขทัย มีประเพณีการเผาเทียนเล่นไฟซึ่งสืบเนื่องมาจากพิธีกรรมทางศาสนา เมื่อสิ้นพ่อขุนรามคำแหงแล้วพญาเลอไทราชโอรสองค์โตของพ่อขุนรามคำแหงขึ้นมาเป็นกษัตริย์ สุโขทัยเริ่มเสื่อมอำนาจลง พระยางั่วนำถมพระราชโอรสของพ่อขุนบานเมืองขึ้นมาเป็นกษัตริย์ แต่ว่าเป็นเพียงชั่วคราว หลานพ่อขุนรามคำแหงคือพญาลิไทขึ้นมาเป็นกษัตริย์พระองค์ต่อมา ถือเป็นการสิ้นสุดอำนาจของราชวงศ์ศรีนาวนำถมแห่งศรีสชนาลัย โดยพญาลิไทได้ยกเมืองสองแควขึ้นเป็นศูนย์กลางอำนาจแห่งใหม่ควบคู่ไปกับเมืองสุโขทัยแทนที่ศรีสชนาลัย […]
